Na pierwsze ruchy dziecka, każda przyszła mama czeka z niecierpliwością. To moment, w którym same już czujemy, że rośnie w nas mały człowiek. Dzięki temu, że maluszek nawiązuje kontakt z mamą, zaczyna budować się silna więź. Kiedy można spodziewać się pierwszych ruchów płodu? Jak je rozpoznać? Kiedy i w jaki sposób liczyć ruchy dziecka? Jakie ruchy dziecka powinny cię zaniepokoić?
- Ruchy płodu – jakie to uczucie?
- W którym tygodniu ciąży czuć pierwsze ruchy dziecka? Jak je rozpoznać?
- Sprawdź jak sprowokować dziecko do poruszania się w brzuchu mamy?
- Jak często dziecko powinno się poruszać w brzuszku – jak liczyć ruchy dziecka?
- Jakie ruchy dziecka są alarmujące – kiedy jechać do szpitala?
Ruchy płodu – jakie to uczucie?
Czego tak naprawdę się spodziewać? Mówimy, że dziecko kopie, ale przy prawidłowo rozwijającej się ciąży, ruchy dziecka nie są bolesne. Z początku kobieta, w szczególności, jeżeli jest to pierwsza ciąża, może nawet nie być świadoma, że „bulgotanie”, które odczuwa w brzuszku to dziecko. Pierwsze ruchy są bardzo delikatne, a odczucia każdej kobiety mogą być inne. Panie często określają je, jako lekkie pukanie, trzepotanie skrzydeł, przelewanie się w brzuchu, czy łaskotanie. Jest to początkowo trudne do uchwycenia i opisania.
Zwłaszcza kobiety żyjące aktywnie, będą miały problem ze stwierdzeniem, czy to już to. Z czasem ruchy będą coraz wyraźniejsze i mocniejsze. Dziecko w łonie matki przeciąga się, dotyka ścianek worka owodniowego, bawi się pępowiną, ssie kciuk. Cały czas ćwiczy rączki i nóżki, potrafi fikać koziołki, a nawet miewa czkawkę. Mama może wówczas odczuwać delikatne, jednostajne podskakiwanie brzuszka.
Gimnastyka prenatalna jest niezwykle istotna dla prawidłowego rozwoju dziecka. Po 32 tygodniu, kiedy miejsca robi się coraz mniej, dziecko najczęściej obraca się już główką do dołu – ale nie jest to regułą. Ułożenie do porodu może nastąpić dopiero na kilka dni przed rozwiązaniem. Im dziecko jest większe, tym mniej będzie miało w brzuszku miejsca. Rozpychanie się będzie z pewnością dobrze wyczuwalne, nie tylko przez mamę, ale także inne osoby, które będą w tym momencie dotykać ciążowego brzuszka.
W zaawansowanej ciąży, kiedy dziecko ma już niewiele miejsca, rozpychanie się może być nieprzyjemne i może powodować chwilowy dyskomfort. Kopanie nie powinno być jednak bolesne.
Należy pamiętać, że chociaż brzuszek ciążowy wygląda uroczo, warto zapytać przyszłej mamy, czy życzy sobie, by obca osoba głaskała ją po brzuchu. Nie każda przyszła mama pozwoli na taki kontakt, w szczególności jeśli nie jesteśmy osobą z grona najbliższych.
W którym tygodniu ciąży czuć pierwsze ruchy dziecka? Jak je rozpoznać?
Maluszek porusza się prawie od samego początku ciąży. Już w 7 tygodniu na badaniu USG można zaobserwować jak wykonuje pierwsze gesty maleńkimi rączkami i nóżkami. Ale przyszła mama musi jeszcze trochę poczekać, aż ruchy dziecka staną się dla niej wyczuwalne.
Pierwsze przemieszczenia płodu zazwyczaj można poczuć między 18 a 22 tygodniem ciąży. Zależy to jednak od kilku czynników. Kobiety, które już wcześniej rodziły, znają dobrze uczucie, kiedy maluszek zaczyna się wiercić w brzuchu. Dlatego wieloródki szybciej rozpoznają pierwsze ruchy (14-16 tydzień) niż kobiety, które spodziewają się pierwszego dziecka (22-24 tydzień).
Kobiety w ciąży bliźniaczej też mogą odczuwać ruchy swoich dzieci szybciej, bowiem jest ich dwa razy więcej niż w ciąży pojedynczej. Ponadto na odczucia związane z pierwszymi ruchami dziecka ma także wpływ waga przyszłej mamy. Nadwaga, a zwłaszcza nadmiar tłuszczyku w okolicy brzusznej, może działać jak amortyzacja. Stąd też kobiety szczuplejsze będą miały szansę szybciej poczuć swoje dziecko. Jest to jednak kwestia indywidualna i wiele zależy od wrażliwości organizmu przyszłej mamy. Nie bez znaczenia jest także umiejscowienie łożyska w macicy oraz ilość płynu owodniowego.
Zwykle kopnięcia dziecka ciężarna przyjmuje z miłością i radością. Skierowane są do przodu, bardzo często wycelowane w dotykającą brzuszka dłoń. Niestety trzeba się także liczyć z możliwością otrzymania ciosu w okolice wrażliwego organu np. pęcherza moczowego lub żołądka. Takie ruchy płodu nie stanowią zagrożenia dla zdrowia, ale wymagają zwykle pośpiesznego udania się do łazienki.
Jeżeli minął 22-23 tydzień ciąży, a nadal nie odczuwasz ruchów dziecka warto skonsultować się z lekarzem prowadzącym. Może być potrzebne badanie USG, w celu sprawdzenia, czy maluszek rozwija się prawidłowo.
Sprawdź jak sprowokować dziecko do poruszania się w brzuchu mamy?
Ruchy płodu mogą być słabiej wyczuwalne, gdy kobieta jest aktywna. Dziecko uspokaja się, kiedy mama chodzi i jest w naturalny sposób kołysane. Dlatego wiele dzieci w okresie płodowym uaktywnia się w godzinach wieczornych i nocnych, kiedy mama odpoczywa. Wówczas najłatwiej poczuć ruchy maluszka.
Jeśli chcemy skłonić dziecko, by dało o sobie znać, najlepiej jest usiąść na chwilę, albo położyć się i odpocząć. Pobudzająco może zadziałać jedzenie, w szczególności coś słodkiego. Część maluszków fika koziołki zaraz po zjedzeniu przez mamę posiłku. Odpowiedzialny jest za to wzrost poziomu glukozy, który będzie pobudzał płód do działania. Także głaskanie po ciążowym brzuszku może uaktywnić maluszka.
W przypadku ciąży zagrożonej ginekolog zaleci, by nie masować i nie głaskać brzucha. Głaskanie może wywołać skurcze macicy, a te doprowadzić do przedwczesnego rozwiązania. Część lekarzy zaleca, niejako profilaktycznie, powstrzymywanie się od głaskania ciążowego brzuszka. Jeżeli jednak ciąża rozwija się prawidłowo, przyszła mama bez obaw może gładzić się po brzuchu przez cały błogosławiony okres.
Jak często dziecko powinno się poruszać w brzuszku – jak liczyć ruchy dziecka?
Początkowo trudno określić, czy łaskotanie w brzuchu to ruch dziecka, czy coś innego. Po 24-25 tygodniu dziecko zaczyna być już bardzo aktywne, a ponieważ jest jeszcze małe, ma sporo miejsca na ćwiczenia. Po 28 tygodniu ciąży ruchy będą rzadsze, ale mocniej wyczuwalne. Im płód jest większy, tym gesty są bardziej usystematyzowane. Łatwiej rozpoznać, kiedy dziecko czuwa, przeciąga się i rozpycha nóżkami, a kiedy śpi.
Maleństwo w ostatnim trymestrze zaczyna już funkcjonować w pewnym schemacie. Po 37 tygodniu ciąży znów bardziej się uaktywni. Może kopać nóżkami, jakby jeździło na rowerku. Pomaga to maluszkowi ułożyć się odpowiednio główką w stronę wyjścia. Ilość ruchów zależy oczywiście od usposobienia dziecka, czy jest śpiochem, czy raczej akrobatą. Niemniej jednak mama powinna wyczuwać ok. 10 ruchów na godzinę.
Po 28 tygodniu ciąży wskazane jest rozpoczęcie liczenia aktywności dziecka. Nie oznacza to jednak, że każda przyszła mama powinna przez cały dzień siedzieć z notesem i zapisywać każdy ruch dziecka. Na tym etapie ciąży łatwiej jest nam już określić, w jakich porach dziecko jest zazwyczaj aktywne, a kiedy spokojne. Wystarczy, że dwa razy dziennie np. rano i wieczorem, poświęcimy chwilę, by wsłuchać się w swój organizm i policzyć, ile razy maluszek dał o sobie znać. Nie znaczy to, że przyszła mama musi spędzić aż dwie godziny dziennie na liczeniu! Po 10 kopnięciu można zakończyć pomiar i wrócić do innych zajęć.
Technologia wychodzi naprzeciw wszystkim dzisiejszym potrzebom. Na rynku dostępne są specjalne urządzenia elektroniczne, które umożliwia monitorowanie ruchów dziecka w warunkach domowych, a także rejestrują czynność skurczową macicy np. Baby Kick, koszt ok. 200 zł.
Ponadto dostępne są bezpłatne aplikacje na telefon np. Baby Kick Counter. One oczywiście mają służyć jako dziennik, mama liczyć musi samodzielnie.
Jakie ruchy dziecka są alarmujące – kiedy jechać do szpitala?
Kobieta w ciąży powinna zaufać swojej intuicji. Wraz z rozwijającą się ciążą, panie poznają cykl dzienny funkcjonowania swojego maleństwa. Każde zachowanie płodu, które odbiega zdaniem mamy od normy, powinno być skonsultowane z lekarzem. Jeżeli dziecko nagle zaczyna bardzo wiercić się w brzuchu mamy, a wcześniej takie sytuacje nie miały miejsca, jest to znak, że warto udać się do lekarza. Podobnie, gdy maluszek przez dłuższy czas nie kopie.
Ruchy dziecka, chociaż mogą powodować pewien dyskomfort, zwłaszcza pod koniec ciąży, nie powinny być bardzo bolesne. W przypadku pojawienia się kłucia w pochwie, skurczy macicy, bolesności w podbrzuszu, zwłaszcza nasilających się wraz z ruchami dziecka, należy udać się do szpitala. Może to być oznaka zbliżającego się porodu.
Alarmujące powinno być, gdy dziecko porusza się mniej niż 4 razy na godzinę. Przyszła mama powinna niezwłocznie skontaktować się z lekarzem.
Źródła:
– W oczekiwaniu na dziecko, Murkoff H., Mazel S., wyd. REBIS, 2010
– “Ciąża tydzień po tygodniu” Macdougall J., wyd. MUZA SA, 2003