W Polsce, zgodnie z obowiązującymi standardami opieki okołoporodowej, refundowanej przez Narodowy Fundusz Zdrowia, każda kobieta rodząca, ma prawo do opieki położnej. Jednak w ostatnich latach, coraz bardziej modne stało się opłacanie, dodatkowej, prywatnej położnej. Prywatna położna – jej zadaniem jest indywidualna opieka nad rodzącą, bezpośrednio przed porodem, w jego trakcie oraz zaraz po narodzinach dziecka. W poniższym artykule wyjaśniamy kim jest położna, jakie są jej zadania. Co kobieta powinna wiedzieć zanim zdecyduje się na prywatną położną. Jakie są argumenty za i przeciw, zatrudnianiu indywidualnej opieki na czas porodu.
- Obowiązki położnej (rola położnej)
- Prywatna położna
- Dla kogo położna prywatna to dobre rozwiązanie?
- Ile kosztuje położna
- Co warto wiedzieć zanim wybierze się położną?
- Prywatna położna – fakty i mity
Obowiązki położnej (rola położnej)
W Polsce, położna jest osobą, która przez cały okres porodu (od momentu przyjęcia kobiety na oddział położniczy, przez wszystkie etapy porodu, aż do pojawienia się dziecka na świecie) towarzyszy przyszłej mamie. Do podstawowych obowiązków położnej, w każdym szpitalu, należą:
- wstępna rozmowa, przeprowadzana w trakcie przyjmowania kobiety na oddział położniczy
- wstępne badanie oceniające stopień rozwarcia szyjki macicy. Położna może podjąć decyzję, czy przyszedł czas przenieść się na salę porodową, czy można jeszcze poczekać i wrócić do domu
- wykonanie podstawowych badań obejmujących: KTG, pomiary ciśnienia, monitorowanie rozwarcia szyjki macicy
- również przekazywanie przyszłej mamie wskazówek dotyczących przyspieszenia rozwarcia szyjki macicy, przyjmowania pozycji mających zmniejszyć bol rodzącej, odpowiedniego oddechu
Warto wiedzieć!
Obecnie, w świetle nowych standardów okołoporodowych, każda położna towarzysząca kobiecie podczas porodu, ma niezbędne kompetencje i kwalifikacje do obioru porodu przebiegającego bez komplikacji. Dodatkowo położna może kontrolować prawidłowy przebieg rodzenia łożyska, zszyć niewielkie pęknięcie lub nacięcie krocza (tylko pierwszego stopnia). Może także pobrać krew pępowinową, jeżeli rodząca wyraziła przed porodem takie życzenie.
Ważne:
Jeżeli w trakcie porodu dojdzie do jakichkolwiek komplikacji, wymuszających konieczność skorzystania z jednej z metod wspomagania porodu, uznawanych ze specjalistyczne lub zajdzie konieczność podania leków, niezbędna jest zgoda lekarza ginekologa, mającego w tym czasie dyżur na oddziale.
Prywatna położna
Prywatna położna, własna położna, doula. Bez względu na zastosowane nazewnictwo, jest to osoba (w zdecydowanej większości przypadków kobieta), która towarzyszy rodzącej przez cały okres trwania porodu, od pierwszych skurczy, aż do pojawienia się nowego członka rodziny na świecie. Podstawowa różnica pomiędzy opieką położnej refundowaną przez Narodowy Fundusz Zdrowia, a prywatna położną leży w rodzaju opieki. Prywatna położna (tzw. doula) gwarantuje rodzącej wyłączność i pełną opiekę przez cały czas trwania porodu. Od pierwszych skurczy, przez akcję porodową, aż do jej zakończenia i narodzin dziecka. W przeciwieństwie do położnych zatrudnionych w szpitalu, nie istnieje niebezpieczeństwo zmiany położnej, ze względu na koniec dyżuru lub braku pomocy, w związku z dużą ilością rodzących.
Dla kogo położna prywatna to dobre rozwiązanie?
To czy zdecydujemy się na opiekę prywatnej położnej, czy zostaniemy przy opiece gwarantowanej przez NFZ, zależy tylko od nas. Zdarzają się jednak sytuacje, w których zagwarantowanie sobie opieki douli, może być dobrym rozwiązaniem. Opieka prywatnej położnej sprawdzi się szczególnie w przypadku przyszłych mam, które:
- z wyboru lub przyczyn osobistych, będą rodziły same (bez towarzystwa męża, mamy, siostry lub innego członka rodziny). Taka sytuacja powoduje, że nawet najprostsze czynności jak przyniesienie odrobiny wody lub przetarcie czoła zwilżoną chusteczką, nastręczają rodzącej dużo trudu. Bez pomocy prywatnej położnej będzie ona uzależniona od pomocy personelu medycznego zatrudnionego w szpitalu.
- chcą mieć świadomość, co w danej chwili porodu się dzieje. Chcą otrzymywać pełną informację na temat stanu zdrowia dziecka, podawanych leków, ewentualnych zabiegów, etapów akcji porodowej. W przypadku opieki gwarantowanej przez NFZ, kobieta rodząca często nie otrzymuje od personelu szpitala wszystkich informacji, jakie ją interesują. Często także ilość rodzących jest tak duża, że szpitalne położne nie mają czasu na przekazywanie kobiecie pełnej informacji.
- są wyczulone na punkcie krytycznych uwag. Jeżeli obawiasz się krytycznych uwag lub komentarzy ze strony personelu szpitala, pomoc prywatnej położnej może okazać się nieoceniona. Doula z doświadczeniem dobrze wie jak radzić sobie z niewłaściwym zachowaniem lekarzy i położnych.
- chcą w trakcie porodu mieć pełne wsparcie. Nie tylko w kwestii otrzymywania pełnej informacji medycznej, ale także pod kątem pocieszenia, przytrzymania za rękę, rozmowy na temat swoich obaw.
- w trakcie porodu, chcą mieć w pobliżu osobę, której nie poniosą emocję. Doula w przeciwieństwie do męża, mamy, siostry lub innego członka rodziny nie da się ponieść emocjom. Nie zemdleje, będzie myśleć racjonalnie i reagować adekwatnie do sytuacji.
Warto wiedzieć:
Oprócz sytuacji, w których opieka prywatnej położnej podczas porodu może być nieoceniona warto zastanowić się czy aby na pewno jest ci potrzeba doula. Argumentami przemawiającymi przeciwko zatrudnianiu prywatnej położnej jest przede wszystkim:
- zapewniona obecność męża/partnera lub innej bliskiej osoby
- kolejny poród
- dobra opinia szpitala, w którym kobieta planuje urodzić
- odpowiednio sprecyzowane potrzeby i życzenia, które przed porodem można przekazać personelowi szpitala. Zgodnie ze standardami opieki okołoporodowej kobieta ma określone prawa, których respektowania powinna żądać w ramach publicznej opieki medycznej.
Ile kosztuje położna?
W przypadku publicznej opieki medycznej, koszt położnej, która towarzyszy kobiecie podczas porodu, pokrywany jest z comiesięcznych składek ZUS. Natomiast decydując się na prywatną położną, przyszła mama niewątpliwie musi liczyć się z dodatkowymi kosztami.
Koszt zatrudnienia (wynajęcia) prywatnej położnej zależy od zakresu opieki jakiej ma dotyczyć oraz lokalizacji, w jakiej kobieta planuje rodzić. Dlatego cena wynajęcia douli może wahać się od tysiąca, do nawet kilku tysięcy złotych. Zakres indywidualnej opieki ustalany jest zawsze przed zawarciem umowy pomiędzy doulą, a przyszłą mamą.
Co warto wiedzieć zanim wybierze się położną?
Jeżeli już wiesz, że pomoc douli jest dla ciebie nieoceniona i jesteś zdecydowana na wynajęcie jej, pamiętaj o kilku zasadach. Zanim zdecydujesz się na konkretną, prywatną położną spotkaj się z nią kilkukrotnie i sprawdź czy:
1. masz z nią dobry kontakt, nie ma między wami problemów w komunikacji, dobrze się czujesz w jej towarzystwie. Nie ma chyba niczego gorszego dla rodzącej, niż stres związany z brakiem porozumienia z doulą
2. wybrana przez ciebie położna ma doświadczenie w towarzyszeniu kobietom przy porodzie. Jeżeli jest to możliwe postaraj się dotrzeć do opinii na temat douli lub przynajmniej poproś o referencje
3. ma odpowiednią wiedzę i kwalifikacje – sprawdź jakie wybrana przez ciebie doula ma wykształcenie, jakie kursy przeszła, jakie techniki stosuje, w celu uśmierzenia bólu w trakcie porodu
4. potrafi panować nad własnymi emocjami, nie jest wybuchowa, potrafi zachować się w sytuacjach kryzysowych, zagrażających bezpieczeństwu mamy i dziecka.
Prywatna położna – fakty i mity
1. opieka prywatnej położnej to zbędny luksus, na który decydują się tylko zamożne kobiety – MIT. Opieka prywatnej położnej, szczególnie w określonych sytuacjach, może być niezastąpiona,
2. prywatna położna gwarantuje opiekę na wyłączność – FAKT. Decydując się na pomoc douli w trakcie porodu, możesz mieć pewność, że bez względu na ilość rodzących na oddziale położniczym, prywatna położna, będzie zajmować się tylko i wyłącznie tobą
3. nie wszystkie szpitale zgadzają się na towarzyszenie prywatnej położnej w trakcie porodu – FAKT. Niestety, decydując się na opiekę douli, warto jeszcze przed porodem sprawdzić czy wybrany przez ciebie szpital zgadza się na jej obecność w trakcie porodu.
4. zakres opieki prywatnej położnej jest różny – FAKT. To, jakie zakres będzie miała opieka położnej w trakcie porodu zależy od przyszłej mamy. Opieka douli może ograniczać się tylko do momentu akcji porodowej. Może zostać rozszerzona o przygotowanie do porodu np. w formie szkoły rodzenia lub o spotkania w okresie połogowym
5. z opieki prywatnej położnej można skorzystać tylko w szpitalach prywatnych – MIT. Chcąc skorzystać z pomocy prywatnej położnej, przyszła mama, nie musi opłacać porodu w prywatnym szpitalu. Warto poszukać szpitala publicznego, który nie ma nic przeciwko towarzyszeniu douli w trakcie porodu i zatrudnić prywatną położną, na własną rękę. Czy prywatna opieka w trakcie porodu to fanaberia? Na pewno nie. Ale na pytanie, czy pomoc prywatnej położnej jest konieczna, każda przyszła mama, po przeanalizowaniu wszystkich za i przeciw, powinna odpowiedzieć sobie sama.
Autor:
Jacek
„Chcąc skorzystać z pomocy prywatnej położnej, przyszła mama, nie musi opłacać porodu w prywatnym szpitalu.”
