Jakie są koszty badań prenatalnych?

Badania prenatalne to obecnie podstawowa metoda oceny stanu zdrowia oraz rozwoju dziecka znajdującego się w brzuchu mamy. Diagnostyka prenatalna umożliwia wczesne wykrycie u płodu ewentualnych nieprawidłowości. Pozwala na zaplanowanie schematu działania i rozpoczęcie leczenia dziecka w dalszych etapach ciąży. Pewne zaburzenia można leczyć w trakcie trwania ciąży lub zaraz po urodzeniu dziecka. W określonych przypadkach badania prenatalne są refundowane przez Narodowy Fundusz Zdrowia. Dowiedź się komu zaleca się wykonanie badań prenatalnych, ile kosztują poszczególne badania przesiewowe i diagnostyczne oraz w jakich przypadkach i w jakim zakresie Narodowy Fundusz Zdrowia zrefunduje diagnostykę prenatalną przyszłej mamy.

1. Komu zaleca się wykonanie badań prenatalnych?
2. Koszty badań przesiewowych (nieinwazyjnych)
3. Koszty badań diagnostycznych (inwazyjnych)
4. W jakim przypadku badania prenatalne są refundowane przez NFZ?

 

Zobacz także: Co to są badania prenatalne i dlaczego są tak ważne?

Komu zaleca się wykonanie badań prenatalnych?

Zgodnie z zaleceniami Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego, nieinwazyjnym badaniom prenatalnym (USG genetyczne, USG anatomiczne, test PAPP-A) powinna poddać się każda kobieta spodziewająca się dziecka. Dodatkowym wskazaniem do wykonania bardziej szczegółowej diagnostyki przesiewowej jest:

• wiek kobiety powyżej 35. roku życia
• występowanie w rodzinie (zarówno matki, jak i ojca dziecka) chorób genetycznych
• urodzenie w przeszłości dziecka obciążonego wadą genetyczną (np. zespół Downa) lub z wadą ośrodkowego układu nerwowego (m.in. przepuklina mózgowo-rdzeniowa i wodogłowie), a także wybranymi chorobami metabolicznymi (np. mukowiscydozą)
• wykrycie, na podstawie przeprowadzonego testu potrójnego, wysokiego stężenia alfa-fetoproteiny (czyli białka wytwarzanego w jelicie płodu oraz jego wątrobie) w surowicy krwi pobranej od przyszłej mamy, co może sugerować m.in. rozszczep kręgosłupa.

 

Koszty badań przesiewowych (nieinwazyjnych)

• prenatalne badanie ultrasonograficzne – od 150zł do około 350zł

Oprócz standardowych badań USG wykonywanych w każdym gabinecie ginekologicznym przyszła mama może zdecydować się na przeprowadzenie szczegółowych badań ultrasonograficznych. USG genetyczne w pierwszym trymestrze, USG anatomiczne w drugim trymestrze, USG w trzecim trymestrze ciąży. Podczas szczegółowego badania ultrasonograficznego lekarz ginekolog dodatkowo poddaje ocenie przezierność karkowa oraz sprawdza czy u płody wykształciła się kość nosowa.

• test PAPP-A i test potrójny – od 250zł do 350zł każdy

Oba badania mają na celu oszacować prawdopodobieństwo wystąpienia u płodu chorób genetycznych. Test PAPP-A wykonuje się go zwykle razem z USG genetycznym, natomiast test potrójny wykonuje się miedzy 17. a 20. tygodniem ciąży.

• test NIFTY – około 2.500zł

Jest to test przesiewowy, przeprowadza się w celu oszacowania ryzyka wystąpienia zespołu Downa, zespołu Edwardsa oraz zespołu Patau. Test NIFTY charakteryzuje się bardzo dużą czułością – około 99% oraz zerowym ryzykiem wystąpienia powikłań po jego przeprowadzeniu.

Ważne
W większości placówek medycznych, w których wykonuje się test  NIFTY, koszt badania można rozłożyć na raty. W przypadku wykrycia podwyższonego ryzyka wstąpienia u płodu nieprawidłowości, pacjentkę kieruje się na amniopunkcję lub biopsję.

Warto wiedzieć
Jeżeli przyszła mama, w następstwie wykrycia nieprawidłowości w rozwoju płodu, zdecyduje się na przeprowadzenie szczegółowej diagnostyki przy wykorzystaniu amniopunkcji lub biopsji kosmówkowej i jest ubezpieczona przez Narodowy Fundusz Zdrowia, przysługuje jej prawo do zwrotu części poniesionych kosztów (około 1.200zł).

 

Koszty badań diagnostycznych (inwazyjnych)

• amniopunkcja – od 1.300zł do około 2.000zł

Badanie wykonywane jako rozszerzenie diagnostyki, po otrzymaniu nieprawidłowego wyniku badania przesiewowego ultrasonograficznego, testu PAPP-A lub testu NIFTY. Czułość amniopunkcji, w wykrywaniu zespołu Downa oraz zaburzeń chromosomalnych, szacuje się na około 99%. Natomiast ryzyko utraty ciąży związane z przeprowadzeniem amniopunkcji jest minimalne (około 1%)

• biopsja kosmówki – od około 1.500zł

Biopsję kosmówki, podobnie jak amniopunkcję, przeprowadza się w celu potwierdzenia lub wykluczenia ewentualnych wad chromosomalnych płodu. W przypadku otrzymania wyniku z badania USG, testu PAPP-A lub testu NIFTY, wskazującego na ryzyko wystąpienia u płodu nieprawidłowości, pacjentkę kieruje się na biopsję kosmówki lub amniopunkcję.

Biopsja kosmówki, w porównaniu do amniopunkcji charakteryzuje się wyższym stopniem ryzyka utraty ciąży (około 2-3%).

• kordocenteza – od 700zł do około 900zł

Badanie inwazyjne, przeprowadzane w sytuacji gdy u przyszłej mamy występuje konflikt serologiczny. W wyniku zdiagnozowania anemii płodu, możliwe jest podjęcie terapii polegającej na przetaczaniu krwi dziecku znajdującego się w łonie matki.

Ważne
Kordocenteza jest jednym z najtrudniejszych do wykonania badań prenatalnych. Wiążę się także z największym ryzykiem wystąpienia powikłań. Ryzyko dodatkowo rośnie jeżeli badanie przeprowadza się przed 18. tygodniem ciąży lub łożysko położone jest na tylnej ścianie macicy.

W jakim przypadku badania prenatalne są refundowane przez NFZ?

Program bezpłatnych badań prenatalnych kieruje się do kobiet:

• które ukończyły 35. rok życia,
• u których w poprzedniej ciąży wystąpiły aberracje chromosomalne,
• które w rodzinie miały przypadki strukturalnej aberracji chromosomalnej,
• u których wystąpiło zwiększone ryzyko urodzenia dziecka, które może zostać dotknięte chorobą uwarunkowaną monogenicznie lub wieloczynnikowo,
• które w rodzinie miały przypadki wysokiego ryzyka obciążenia chorobami genetycznymi,
• u których, w obecnej ciąży, badanie ultrasonograficzne wykazało pewne nieprawidłowości.
• której mają nieprawidłowe stężenie markerów biochemicznych dobrostanu

W przypadku kobiet, spełniających jeden z powyższych warunków, refundacja obejmuje kilka testów. Test PAPP-A, test potrójny oraz amniopunkcję lub biopsję kosmówki.

Warto wiedzieć
Standardowe badanie ultrasonograficzne (USG wykonywane w I, II i III trymestrze ciąży), które zaliczamy do badań prenatalnych, jest refundowane w każdym przypadku. Nie ma przy tym konieczności spełniania jakichkolwiek warunków. Co więcej, prawo do 3 badań USG ma każda kobieta, bez względu na fakt czy jest ubezpieczona czy nie.

Wysokie koszty badań przesiewowych (nieinwazyjnych) i badań diagnostycznych (inwazyjnych) oraz niepewność i strach związany z ryzykiem, jakie niosą za sobą badania diagnostyczne są podstawowymi powodami, dla których wciąż bardzo niewiele kobiet decyduje się na diagnostykę prenatalną. Powinno się traktować ją jako standardowy element profilaktyki każdej przyszłej mamy. Warto pamiętać, że badania nieinwazyjne, w postaci badań ultrasonograficznych, testu PAPP-A, testu potrójnego oraz testu NIFTY nie niosą za sobą żadnego zagrożenia dla życia i zdrowia mamy i dziecka. Mogą stanowić ważne źródło informacji o ewentualnych nieprawidłowościach w rozwoju płodu. Również mogą być podstawą do rozpoczęcia leczenia dziecka, znajdującego się w łonie matki.

---

Autor: