Traktowane często jako wygodna alternatywa porodu naturalnego, cesarskie cięcie jest jednak poważną operacją, która wykonywana powinna być jedynie w uzasadnionych przypadkach. Przed cesarką kobieta powinna zadbać o wyleczenie wszelkich infekcji, skompletować wyniki badań i wyprawkę dla dziecka. Ciężarna planująca cesarskie cięcie musi liczyć się z możliwymi powikłaniami. Obecnością blizny i dłuższym okresem dochodzenia do siebie, a także trudniejszą adaptacją w nowych warunkach przez noworodka.
- Cesarskie cięcie – co trzeba wiedzieć
- Cesarskie cięcie – czy boli
- Co wziąć do szpitala
- Cesarskie cięcie a choroba, kaszel
- W jaki sposób ustalany jest termin zabiegu
- Cesarka na życzenie – cena
- Możliwe powikłania po cesarskim cięciu
- Czy po cesarskim cięciu zostaje blizna
Planowane lub nieplanowane, cesarskie cięcie jest zabiegiem, który przez lata uratował zdrowie i życie milionów noworodków i ich mam. Dzięki nowoczesnym narzędziom i technikom lekarskim, cesarki wykonywane w dzisiejszych czas są bezpieczne i niosą ze sobą minimalne ryzyko powikłań. Każda kobieta, która spodziewa się dziecka, powinna poznać fakty na temat cesarskiego cięcia. Nawet jeśli taki rodzaj porodu jest ostatnią rzeczą, jakiej by sobie życzyła.
Obecnie wykonuje się więcej cesarek, niż jeszcze kilkadziesiąt lat temu. Opinie na temat tej formy porodu są podzielone – niektóre kobiety marzą wręcz o możliwości uniknięcia porodu naturalnego, inne nawet nie biorą pod uwagę, że mogą urodzić inaczej niż siłami natury. Jedno jest pewne – o tym, czy w danym wypadku cesarskie cięcie jest wskazane, czy nie, decyduje lekarz, który ma do tego kompetencje.
Cesarskie cięcie – co trzeba wiedzieć
Poród przez cesarskie cięcie to stosunkowo krótka, aczkolwiek zaawansowana operacja. Polega na przecięciu powłok brzusznych i macicy, tak by ostatecznie wyjąć z niej dziecko. Wskazania do cesarki mogą być różne:
- nieprawidłowe ułożenie dziecka,
- zbyt duże dziecko w stosunku do wielkości macicy,
- wady serca,
- wady wzroku czy nadciśnienie matki,
- a także ciąża wielopłodowa.
Czasem cięcie jest jedynym rozwiązaniem, gdy wystąpią komplikacje podczas porodu naturalnego.
W dniu porodu należy być na czczo. Zazwyczaj wskazane jest, aby lekkostrawne potrawy jeść tylko do 18.00 dnia poprzedzającego operację, a pić do północy. Ciężarna w razie potrzeby zostanie poproszona o zgolenie włosów łonowych na linii cięcia oraz o przebranie się w operacyjną koszulę, zostanie także założony cewnik. Sama operacja trwa około 30 minut. Wbrew pozorom samo wyjęcie dziecka jest szybkie – najdłużej trwa zszywanie rany, ponieważ wymaga od lekarzy bardzo dużej precyzji.
Cesarskie cięcie – czy boli
W przeciwieństwie do porodu naturalnego, poród przez cesarskie cięcie nie sprawia kobiecie bólu. Cała operacja odbywa się bowiem w znieczuleniu zewnątrzoponowym lub podpajeczynówkowym – mama jest przytomna, jednak jej dolna partia ciała jest całkowicie znieczulona. Poród przez cesarskie cięcie nie wymaga ani skurczów, ani parcia, ani żadnego wysiłku ze strony ciężarnej. Noworodek natomiast nie musi odbywać trudnej drogi przez kanał rodny – drogi, która czasem wiąże się z niebezpieczeństwami, np. gdy pępowina owinie się wokół szyi maleństwa.
Brzuch przyszłej mamy zasłonięty jest podczas porodu parawanikiem – samej operacji nie widzi ani ciężarna, ani przyszły tata maleństwa. Kiedy znieczulenie wewnątrzoponowe zacznie słabnąć, kobiecie podaje się leki przeciwbólowe w formie kroplówki. Mama po cesarskim cięciu dochodzi do siebie nieco dłużej niż kobieta, która urodziła siłami natury. Jednak zwykle już na drugim dzień po cesarce zachęcana jest do pionizacji, spacerów i rozpoczęcia pracy nad powrotem do formy.
Warto wiedzieć
Poród przez cesarskie cięcie, choć trwa o wiele krócej niż poród naturalny, jest niestety dużo większym stresem dla nowo narodzonego maleństwa. Szok wywołany nagłym opuszczeniem bezpiecznego i przyjaznego środowiska, konieczność mechanicznego odessania wód płodowych z płuc, różnica ciśnień, która może wywołać ból w klatce piersiowej – wszystko to źle odbija się na psychice noworodka. Dzieci urodzone przez cesarskie cięcie są często bardziej wrażliwe niż pozostałe, źle znoszą rozłąkę z mamą, męczy je mocne światło i nagły hałas. Niestety tych negatywnych skutków porodu przez cc nie da się uniknąć – mama będzie musiała uzbroić się w cierpliwość i okazywać nowo narodzonemu maleństwu wiele miłości i czułości, aby mogło przystosować się do nowych warunków.
Co wziąć do szpitala
W przypadku planowanej cesarki przyjęcie ciężarnej zazwyczaj następuje dobę przed porodem. W niektórych szpitalach cięcie można wykonać od razu w dniu przyjęcia. Na izbę przyjęć należy zgłosić się z dowodem osobistym, skierowaniem od lekarza prowadzącego, kartą ciąży oraz aktualnymi wynikami badań. Warto wcześniej dowiedzieć się, jakie badania wymagane są w danym szpitalu – niektóre placówki same wykonują na miejscu np. badanie moczu czy morfologię, inne wymagają, by wykonać je wcześniej w rejonowej placówce.
Ciężarna przygotowująca się do porodu przez cesarskie cięcie musi mieć ze sobą artykuły higieniczne, ubrania itp. dla siebie i dziecka: podkłady poporodowe, duże i chłonne podpaski, koszule nocne przystosowane do karmienia dziecka, bieliznę – najlepiej specjalne majtki poporodowe, ponieważ nie będą uciskać rany, pieluszki, nawilżane chusteczki, ubranka dla maluszka (w tym wypadku również warto zrobić wywiad, ponieważ niektóre szpitale korzystają z własnych ubranek).
Zobacz także: Poród – wszystko co musisz wiedzieć zanim pojedziesz do szpitala
Cesarskie cięcie a choroba, kaszel
Przygotowanie do porodu – zarówno naturalnego, jak i tego przez cesarskie cięcie – wymaga wyleczenia wszelkich infekcji. Jednakże szczególnie uciążliwy przy cesarce jest kaszel – powoduje on bowiem bardzo silny ból rany pooperacyjnej. Podobnie w przypadku kichania. Przeziębiona ciężarna powinna jak najszybciej udać się do internisty, który zaleci leczenie odpowiednie dla kobiety spodziewającej się dziecka.
Ważne
W niektórych przypadkach bezpieczniejsze dla mamy i dziecka okazuje się nawet podanie antybiotyku, niż udanie się z infekcją do porodu.
Jeśli jednak z różnych przyczyn świeżo upieczona mama musi zmagać się z kaszlem lub kichaniem po cesarskim cięciu, może nieco złagodzić związany z nimi ból rany. Aby kaszel był jak najmniej bolesny, należy w pozycji półleżącej na plecach położyć ręce po bokach rany, a następnie zbliżyć je do siebie i lekko ucisnąć. Kichnięcie lub odkaszlnięcie w takiej pozycji będzie dla kobiety najbardziej komfortowe. Oczywiście należy zadbać też o jak najszybsze wyleczenie infekcji.
W jaki sposób ustalany jest termin zabiegu
W przypadku porodów planowanych lekarz prowadzący ciążę z wyprzedzeniem ustala, w jakim terminie wykonać cesarskie cięcie. Czasem pokrywa się on z terminem porodu wyznaczonym na początku ciąży, a czasem jest wcześniejszy. Zazwyczaj ustala się go na 39. tydzień ciąży. Praktyka ta podyktowana jest prostym faktem – dziecko może zechcieć opuścić brzuch matki wcześniej niż wynikałoby z daty ostatniej miesiączki, czy nawet USG wykonanego w 11.-13. tygodniu ciąży. Byłoby to niebezpieczne w przypadku ciężarnych, dla których planowana cesarka jest koniecznością np. ze względu na stan zdrowia kobiety.
Część specjalistów uznaje natomiast, iż najlepszym momentem na wykonanie cesarskiego cięcia jest rozpoczęcie akcji porodowej. Sama operacja jest wtedy łatwiejsza technicznie, ponieważ skurcze powodują rozciągnięcie dolnego odcinka macicy, która szybciej się obkurcza i mniej krwawi. O tym, które z tych dwóch rozwiązań jest korzystniejsze, decyduje lekarz.
Cesarka na życzenie – cena
Pomimo powszechnego informowania ciężarnych o korzyściach wynikających z porodu naturalnego, każdego roku coraz więcej kobiet decyduje się skorzystać z cesarki na życzenie. Cena takiej operacji waha się od 2-4 tys. zł w państwowych szpitalach, do 4-10 tys. zł w prywatnych klinikach. Warto przy tym pamiętać, iż w placówkach publicznych pojęcie „cesarki na życzenie” oficjalnie nie istnieje – ciężarna dogaduje się z lekarzem, który wpisuje w dokumentach fikcyjne wskazanie. Prywatne kliniki już nie rządzą się takimi prawami, można tam więc zupełnie swobodnie zażyczyć sobie poród przez cesarskie cięcie.
Cesarka na życzenie, choć jest z pewnością rozwiązaniem wygodnym, powinna zostać przez przyszłą mamę dobrze przemyślana. Cesarskie cięcie nie jest zwykłym kosmetycznym zabiegiem, lecz poważną operacją, którą tak naprawdę powinno się wykonywać tylko w ostateczności. Kobieta po cesarce dłużej dochodzi do siebie, a dziecko trudniej adaptuje w „nowym środowisku”. Badania wykazują, iż maluchy urodzone przez cesarskie cięcie miewają problemy z odpornością. Częściej chorują na astmę, a nawet są bardziej zagrożone otyłością. Decyzja o cesarce na życzenie wymaga więc dobrego przemyślenia, z uwzględnieniem dobra zarówno matki, jak i dziecka.
Zobacz także: Jakie są koszty badań prenatalnych?
Możliwe powikłania po cesarskim cięciu
Niestety, cesarskie cięcie, choć czasem niezbędne, jest poważną operacją, która niesie ze sobą ryzyko powikłań. Wprawdzie zdarzają się one rzadko, jednak ciężarna musi się z nimi liczyć. Poród przez cesarskie cięcie może być przyczyną zakażenia wewnętrznego miejscowego i ogólnego. Podczas operacji może też dojść do uszkodzenia narządów wewnętrznych – pęcherza, jelit, moczowodów itp., a co za tym idzie silnego krwawienia. Na dłuższą metę powikłaniem po cesarce mogą być zrosty w jamie brzusznej. Włókniste zbliznowacenie tkanek, które może powodować m.in. niedrożność jajowodów, niedrożność jelit czy bóle brzucha.
Istnieje także inna grupa negatywnych skutków cesarskiego cięcia. Zalicza się do nich dłuższa rekonwalescencja kobiety po porodzie, problem z płodnością, zwiększone ryzyko ciąży pozamacicznej (niedrożność jajowodów), a w przypadku dziecka – problemy z oddychaniem, zwiększone ryzyko astmy, trudniejsze przystosowanie się do „nowych warunków” czy tzw. zespół mokrego płuca, którego objawem są duszności, przyspieszony oddech, sinica i zmniejszona ilość tlenu we krwi. Wszystkie te powikłania są szczególnie warte rozważenia przez przyszłe mamy, które rozważają skorzystanie z „cesarki na życzenie”.
Czy po cesarskim cięciu zostaje blizna
Jeszcze kilkadziesiąt lat temu kobiety po cesarce pozostawały z długą, nieestetyczną pionową blizną na całej linii brzucha. Obecnie blizna po cięciu jest niewielka. Znajduje się mniej więcej na linii włosów łonowych, jest więc zwykle niewidoczna na co dzień. Może być łatwo zakryta nawet przez dwuczęściowy kostium kąpielowy. Blizna po cesarce nigdy nie znika – kobieta może jednak zrobić bardzo dużo, aby była ona jak najmniej widoczna.
Dbanie o bliznę po cc pomaga uniknąć tzw. bliznowców czy blizny przerosłej. W pierwszej fazie ważne jest częste przemywanie i dezynfekcja rany. Mniej więcej tydzień po operacji można zacząć stosować odpowiednie maści na blizny. Aby blizna była jak najmniej widoczna, należy stosować je nawet do roku od cięcia. Tyle czasu bowiem może trwać formowanie się blizny. Warto wybierać wysokiej jakości produkty z dobrym składem. Dzięki takiej pielęgnacji ostatecznie blizna może być niewidoczna. Jednakże całkowite jej usunięcie wiąże się z koniecznością wykonania kosztownego zabiegu medycyny estetycznej.
Warto wiedzieć
Cesarka a kolejna ciąża
Kiedyś kobietom po cesarskim cięciu lekarze zalecali odczekanie dwóch, a nawet trzech lat przed kolejną ciążą. Dziś technika lekarska jest nowocześniejsza, a bezpieczna ciąża jest możliwa już po roku od cięcia. Kobieta która zajdzie w ciążę przed upływem tego okresu nie powinna się nadmiernie stresować. Będzie wymagała częstszych badań i zwiększonej kontroli blizny. Niemniej kwestii tej nie należy traktować lekko – przed upływem roku od cięcia para powinna się zabezpieczać.
Kobieta, która urodziła przez cesarskie cięcie, kolejne dziecko może urodzić naturalnie. Jeśli tylko nie ma do tego przeciwwskazań, poród drogami natury po cesarce jest jak najbardziej możliwy.
Zdarza się, iż kobiety po dwóch lub trzech cesarkach rodziły naturalnie kolejne dziecko i odwrotnie – nie ma reguły. Wprawdzie istnieją wskazania, by po dwóch cięciach trzecie dziecko również urodziło się w ten sposób. Jednak decyzja należy do lekarza, który bierze pod uwagę indywidualne uwarunkowania i stan zdrowia kobiety.
Autor:
Paula
„W przeciwieństwie do porodu naturalnego, poród przez cesarskie cięcie nie sprawia kobiecie bólu.”
